جراحی فک یا جراحی ارتوگناتیک یکی از روش‌های تخصصی جراحی است که به منظور اصلاح ناهنجاری‌های فک و صورت انجام می‌شود.
این جراحی ممکن است به دو دلیل اصلی انجام شود: زیبایی و درمان مشکلات عملکردی.
در ادامه به بررسی تفاوت‌های میان جراحی فک برای زیبایی و جراحی فک برای درمان می‌پردازیم.
۱. هدف جراحی
الف. جراحی فک برای زیبایی:
هدف اصلی این نوع جراحی بهبود ظاهر فرد است. در این نوع جراحی، تمرکز بر بهبود تناسب صورت، اصلاح عدم تقارن، تغییر در اندازه یا شکل فک‌ها، و دستیابی به یک چهره جذاب‌تر است. افرادی که به دلیل مسائل زیبایی تحت جراحی فک قرار می‌گیرند، معمولاً از شکل یا ظاهر فک و چهره خود ناراضی هستند و این موضوع می‌تواند تأثیرات روانی و اجتماعی منفی بر آنها داشته باشد.
ب. جراحی فک برای درمان:
هدف اصلی جراحی درمانی، اصلاح مشکلات عملکردی و بهبود کیفیت زندگی فرد است. این نوع جراحی برای اصلاح مشکلاتی مانند ناهماهنگی فک‌ها، اختلالات جویدن، تنفس، تکلم، و درد مزمن فک‌ها انجام می‌شود. مشکلاتی نظیر ناهماهنگی فک بالا و پایین، تنگی فک، یا عقب ماندگی فک می‌تواند مشکلات جدی در سلامتی فرد ایجاد کند و جراحی درمانی به بهبود این مشکلات می‌پردازد.
۲. نوع مشکلات و ناهنجاری‌ها
الف. مشکلات زیبایی:
مشکلاتی که در جراحی زیبایی مورد توجه قرار می‌گیرند، بیشتر به ظاهر فک و صورت مربوط می‌شوند. این مشکلات شامل عدم تقارن صورت، برجستگی یا فرورفتگی بیش از حد فک، لبخند لثه‌ای، و زاویه نامتناسب فک‌ها هستند. این ناهنجاری‌ها ممکن است بر اثر عوامل ژنتیکی، آسیب‌ها یا تغییرات رشدی ایجاد شوند.
ب. مشکلات درمانی:
مشکلاتی که در جراحی درمانی به آنها پرداخته می‌شود، شامل مشکلات عملکردی و فیزیولوژیکی است. برای مثال، ناهماهنگی فک‌ها می‌تواند منجر به اختلالات جویدن، مشکلات گوارشی، اختلالات تنفسی مانند آپنه خواب، مشکلات تکلم، و دردهای مفصل فکی شود. این ناهنجاری‌ها معمولاً از دوران کودکی یا نوجوانی شروع شده و به مرور زمان بدتر می‌شوند.
۳. روش‌های جراحی
الف. جراحی زیبایی فک:
در جراحی‌های زیبایی، روش‌هایی مانند جراحی‌های فک پایین (مانند جلو یا عقب بردن فک)، جراحی فک بالا (بالا بردن، پایین آوردن، یا جلو بردن فک)، و جراحی چانه (منتوپلاستی) استفاده می‌شوند. این روش‌ها به طور خاص برای ایجاد تغییرات ظاهری طراحی شده‌اند و معمولاً به دقت بیشتری برای حصول نتیجه دلخواه نیاز دارند.
ب. جراحی درمانی فک:
روش‌های درمانی جراحی فک شامل جراحی فک بالا و پایین، جراحی‌های ترمیمی برای اصلاح عدم هماهنگی فک‌ها، و در مواردی جراحی برای بازسازی مفصل فک است. این روش‌ها اغلب به تجهیزات خاصی نظیر براکت‌ها و دستگاه‌های تثبیت‌کننده نیاز دارند و معمولاً با همکاری متخصصین ارتودنسی انجام می‌شوند.
۴. آمادگی و ارزیابی قبل از جراحی
الف. جراحی زیبایی:
ارزیابی‌های پیش از جراحی زیبایی بیشتر به منظور تعیین انتظارات فرد از جراحی و طراحی نقشه جراحی صورت می‌گیرد. پزشک به ارزیابی ساختارهای صورت، فک‌ها و چانه می‌پردازد و با استفاده از مدل‌های سه‌بعدی، نتیجه نهایی را به بیمار نشان می‌دهد.
ب. جراحی درمانی:
در جراحی درمانی، ارزیابی‌ها شامل معاینات بالینی دقیق، عکس‌برداری‌های متعدد (مانند سی‌تی‌اسکن و ام‌آرآی)، و بررسی عملکرد فک و دندان‌ها است. این ارزیابی‌ها به منظور شناسایی مشکلات عملکردی و طراحی بهترین روش درمانی انجام می‌شوند.
۵. عوارض و دوره بهبودی
الف. جراحی زیبایی:
در جراحی زیبایی فک، عوارضی مانند تورم، کبودی، و درد پس از جراحی طبیعی است. این عوارض معمولاً کوتاه‌مدت هستند و بیمار پس از چند هفته به زندگی عادی بازمی‌گردد. اما مهم است که بیمار از نتایج واقع‌بینانه‌ای انتظار داشته باشد و تمامی مراحل مراقبتی پس از جراحی را رعایت کند.
ب. جراحی درمانی:
عوارض جراحی درمانی ممکن است شامل مواردی مشابه جراحی زیبایی باشد، اما به دلیل پیچیدگی‌های بیشتر این جراحی‌ها، دوره بهبودی ممکن است طولانی‌تر باشد. در برخی موارد، نیاز به درمان‌های تکمیلی نظیر فیزیوتراپی برای بازگرداندن عملکرد طبیعی فک وجود دارد.
۶. تأثیرات روانی و اجتماعی
الف. جراحی زیبایی:
افرادی که جراحی زیبایی فک انجام میدهند، اغلب به دنبال بهبود اعتماد به نفس و افزایش جذابیت ظاهری خود هستند. این جراحی‌ها می‌تواند تأثیر مثبتی بر زندگی اجتماعی، روابط فردی و وضعیت روانی بیمار داشته باشد.
ب. جراحی درمانی:
در جراحی درمانی، بهبود عملکرد فک و کاهش دردهای مزمن می‌تواند کیفیت زندگی فرد را به طور قابل توجهی بهبود بخشد. این جراحی‌ها باعث کاهش مشکلات روزمره نظیر دشواری در غذا خوردن، صحبت کردن یا تنفس می‌شود و می‌تواند تأثیرات مثبت روانی داشته باشد.
۷. هزینه‌ها و پوشش بیمه
الف. جراحی زیبایی:
جراحی‌های زیبایی فک معمولاً تحت پوشش بیمه‌های درمانی قرار نمی‌گیرند، زیرا به عنوان جراحی‌های انتخابی و غیرضروری در نظر گرفته می‌شوند. هزینه‌های این جراحی‌ها بسته به روش‌های مورد استفاده و تجربه جراح متفاوت است.
ب. جراحی درمانی:
جراحی‌های درمانی فک معمولاً به دلیل ضرورت پزشکی تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند. هزینه‌های این جراحی‌ها ممکن است بالاتر از جراحی‌های زیبایی باشد، اما بیمه‌ها به دلیل اصلاح مشکلات عملکردی و بهبود سلامتی، بخش عمده‌ای از این هزینه‌ها را پرداخت می‌کنند.
نتیجه‌گیری
در مجموع، جراحی فک می‌تواند به دلایل زیبایی یا درمانی انجام شود و هر دو نوع جراحی اهداف، روش‌ها، عوارض و نتایج خاص خود را دارند. جراحی زیبایی فک بر بهبود ظاهر تمرکز دارد، در حالی که جراحی درمانی بر اصلاح مشکلات عملکردی و بهبود کیفیت زندگی فرد تأکید دارد. انتخاب نوع جراحی باید بر اساس نیازهای خاص هر فرد، انتظارات او از جراحی، و مشورت با متخصصان صورت گیرد.
اگر به دنبال بهترین دکتر جراحی فک در تهران هستید پیشنهاد ما به شما دکتر شهاب الدین عزیزی می باشد.
ایشان استادیار دانشگاه علوم پزشکی ایران ، فارغ التحصیل دوره عمومی از دانشگاه علوم پزشکی شیراز و دارای بورد تخصصی جراحی دهان ، فک و صورت از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی هستند.
از جمله خدماتی که به مراجعه کنندگان عزیز ارائه میدهند میتوان به جراحی فک ، جراحی بینی ، پروتز صورت ، پروتز فک ، لیفت اندوسکوپیک ، لیفت صورت ، بلفاروپلاستی ، ایمپلنت ، جراحی تومور گردن ، جراحی تومور فک ، پروتز گونه ، فیلر ، بوتاکس ، جوانسازی پوست ، جراحی شکستگی فک و صورت و… اشاره کرد.