بستن فک با سیم بعد از جراحی فک | همه چیز درباره سیم‌کشی فک پس از عمل
جراحی فک یکی از روش‌های درمانی پیچیده در حوزه ارتوگناتیک و جراحی دهان و فک و صورت است. یکی از مراحل مهم بعد از انجام این جراحی، بستن فک با سیم یا فیکس کردن فک‌ها با سیم است. این روش برای تثبیت استخوان‌ها و کمک به بهبودی مناسب انجام می‌شود.
در این مقاله جامع، همه چیز درباره سیم بستن فک پس از جراحی را با جزئیات کامل بررسی می‌کنیم؛ از دلایل انجام این کار گرفته تا مزایا، معایب، مراقبت‌های پس از آن و سوالات متداول. اگر قصد دارید عمل فک انجام دهید یا برای بهبودی پس از آن آماده می‌شوید، این مطلب را از دست ندهید.
چرا بعد از جراحی فک، فک را با سیم می‌بندند؟
یکی از سوالات رایج بیماران این است که چرا پس از جراحی فک، دهان با سیم بسته می‌شود؟ دلایل اصلی عبارتند از:
- ثابت نگه داشتن فک‌ها: استخوان فک پس از برش و جابه‌جایی نیاز به بی‌حرکتی دارد.
- تسریع روند جوش‌خوردگی استخوان‌ها
- پیشگیری از جابه‌جایی فک پس از جراحی
- حفظ اکلوژن (بایت) درست و تثبیت آن
این کار به جراح اجازه می‌دهد نتیجه عمل را در شرایط ایده‌آل نگه دارد.
سیم‌کشی فک چیست و چگونه انجام می‌شود؟
روش انجام بستن فک با سیم
بستن فک با سیم یا Maxillomandibular Fixation (MMF) به این معناست که دو فک بالا و پایین به کمک سیم‌های فلزی یا کش‌های لاستیکی به هم متصل می‌شوند.
مراحل کار به این شکل است:
- نصب براکت یا قلاب‌های مخصوص بر روی دندان‌ها
- کشیدن سیم از میان براکت‌ها یا قلاب‌ها
- محکم کردن سیم‌ها برای تثبیت فک‌ها
ابزار مورد استفاده
- سیم فولادی نازک
- قلاب‌های ارتوپدیک یا حلقه‌های arch bar
- کش‌های لاستیکی ارتودنسی در برخی موارد
مدت زمان بستن فک با سیم چقدر است؟
مدت زمان معمول بستن فک با سیم بین ۴ تا ۶ هفته است. البته این زمان بسته به نوع جراحی، شدت شکستگی یا جابه‌جایی استخوان، و نظر جراح متفاوت است.
گاهی اوقات اگر از صفحات تیتانیومی برای فیکس کردن استخوان استفاده شده باشد، زمان بستن فک کمتر خواهد بود یا حتی ممکن است نیازی به سیم‌کشی نباشد.
مزایای بستن فک با سیم بعد از جراحی
- ثبات استخوانی بیشتر و افزایش احتمال جوش خوردن موفق
- به حداقل رساندن حرکات ناخواسته فک‌ها
- نتیجه بهتر از نظر زیبایی و عملکردی
- کاهش ریسک عفونت یا بازگشت موقعیت استخوان
معایب و چالش‌های بستن فک با سیم
با وجود مزایا، این روش با محدودیت‌ها و دشواری‌هایی همراه است:
- ناتوانی در صحبت کردن راحت
- امکان دشواری در تنفس در برخی موارد نادر
- محدودیت شدید در تغذیه (فقط مایعات و غذاهای نرم با نی)
- احساس ناراحتی یا اضطراب روانی
- مشکل در رعایت بهداشت دهان
مراقبت‌های بعد از بستن فک با سیم
تغذیه بعد از بستن فک
یکی از مهم‌ترین مواردی که باید رعایت شود، رژیم غذایی مایع است. غذاهایی مانند:
- سوپ صاف‌شده
- آب‌میوه طبیعی
- اسموتی‌ها
- شیر و مکمل‌های پروتئینی
- پوره سبزیجات
نوشیدن مایعات از طریق نی یا سرنگ انجام می‌شود.
بهداشت دهان و دندان
رعایت بهداشت در این شرایط دشوار اما بسیار ضروری است:
- استفاده از دهان‌شویه آنتی‌باکتریال
- شست‌وشوی ملایم با آب نمک گرم
- تمیز کردن اطراف سیم‌ها با پنبه و آب اکسیژنه رقیق
ورزش و فعالیت بدنی
در طول دوره تثبیت، باید از ورزش‌های سنگین یا فعالیت‌هایی که ممکن است به فک فشار وارد کند، پرهیز شود.
بستن فک با سیم و اضطراب بیماران
بسیاری از بیماران احساس خفگی، اضطراب یا ترس از خفگی هنگام خواب دارند. برای مقابله با این موضوع:
- تمرین تنفس از بینی و خوابیدن به پهلو توصیه می‌شود.
- در مواردی خاص، داروهای آرام‌بخش خفیف توسط پزشک تجویز می‌شود.
- آموزش استفاده از قیچی اورژانسی برای بریدن سیم‌ها در شرایط اضطراری اهمیت دارد.
آیا امکان باز کردن سیم فک در مواقع اورژانسی وجود دارد؟
بله. بیماران معمولاً از پزشک خود یک قیچی اورژانسی مخصوص دریافت می‌کنند که در صورت بروز خفگی، استفراغ شدید یا شرایط اضطراری بتوانند سیم‌ها را باز کنند.
پزشک معمولاً به بیمار و اطرافیانش آموزش می‌دهد که چگونه از این ابزار استفاده کنند.
سوالات متداول درباره بستن فک با سیم
آیا بستن فک با سیم درد دارد؟
در زمان بسته شدن ممکن است کمی ناراحتی حس شود، اما درد شدید ندارد. پس از چند روز بیمار به آن عادت می‌کند.
آیا صحبت کردن ممکن است؟
صحبت کردن بسیار محدود می‌شود اما با تمرین، می‌توان تا حدودی با دهان بسته نیز ارتباط برقرار کرد.
آیا وزن کم می‌کنم؟
بله، معمولاً در طول دوره بسته بودن فک، بیماران بین ۳ تا ۷ کیلوگرم کاهش وزن دارند که به‌دلیل رژیم مایع و محدودیت غذایی است.
آیا این روش برای همه بیماران بعد از جراحی فک انجام می‌شود؟
خیر، برخی جراحی‌ها با استفاده از صفحات و پیچ‌های ثابت نیازی به سیم‌کشی فک ندارند.
نتیجه‌گیری
بستن فک با سیم بعد از جراحی فک یکی از روش‌های مؤثر در تثبیت نتیجه عمل و بهبودی صحیح استخوان‌های فک است. گرچه این روش محدودیت‌هایی به همراه دارد، اما با رعایت توصیه‌های پزشک و مراقبت‌های لازم، می‌توان این دوره را با موفقیت پشت سر گذاشت.
اگر شما یا یکی از نزدیکانتان قصد جراحی فک دارید، حتماً با پزشک درباره نیاز به سیم‌کشی فک مشورت کنید و از قبل برای تغذیه، بهداشت و مراقبت‌های لازم برنامه‌ریزی داشته باشید.