بیوپسی و جراحی فک | راهنمای کامل تشخیص و درمان مشکلات فک و دهان
بیوپسی فک چیست؟
بیوپسی فک یا نمونهبرداری از بافتهای دهان و فک، روشی تشخیصی است که در آن پزشک قسمتی از بافت مشکوک را برای بررسیهای آزمایشگاهی جدا میکند. این روش معمولاً برای تشخیص تودهها، زخمهای مزمن، کیستها یا احتمال وجود سرطان در نواحی دهان، لثه و استخوان فک به کار میرود.
انواع بیوپسی در ناحیه فک و دهان
- بیوپسی برشی (Incisional biopsy): در این روش فقط بخشی از ضایعه برداشته میشود.
- بیوپسی برداشت کامل (Excisional biopsy): کل ضایعه یا توده برای بررسی برداشته میشود.
- بیوپسی سوزنی (Needle biopsy): با استفاده از سوزن نمونهگیری انجام میشود؛ این روش کمتر تهاجمی است.
- بیوپسی پانچ (Punch biopsy): برای ضایعات سطحی در مخاط دهان استفاده میشود.
چه زمانی به بیوپسی فک نیاز داریم؟
در موارد زیر ممکن است پزشک توصیه به انجام بیوپسی دهد:
- وجود توده یا برآمدگی غیرطبیعی در فک یا دهان
- زخمهای مزمن دهانی که بهبود نمییابند
- مشکوک بودن به سرطان دهان یا فک
- درد مزمن در فک یا فک بالا و پایین
- مشکلات رشد یا شکل فک در تصاویر رادیولوژی
مراحل انجام بیوپسی فک
روند انجام بیوپسی معمولاً شامل مراحل زیر است:
- معاینه و بررسی اولیه توسط جراح دهان و فک
- استفاده از بیحسی موضعی یا عمومی
- برداشتن نمونه بافت
- ارسال نمونه به آزمایشگاه پاتولوژی
- بررسی نتایج و تصمیمگیری برای درمان

جراحی فک چیست؟
جراحی فک (Orthognathic Surgery) به مجموعهای از روشهای جراحی گفته میشود که برای اصلاح ناهنجاریهای ساختاری فک بالا و پایین، درمان شکستگیها، یا برداشتن تودهها و کیستها انجام میشود. این جراحی ممکن است به دلایل عملکردی یا زیبایی انجام شود.
انواع جراحی فک
- جراحی اصلاحی فک: برای درمان ناهنجاریهای مادرزادی یا اکتسابی در ساختار فک
- جراحی فک در تروما: درمان شکستگی یا ضربههای شدید به فک
- جراحی برای برداشتن تومور یا کیست: حذف ضایعات پاتولوژیک
- جراحی ارتوگناتیک: برای تنظیم موقعیت فک بالا و پایین جهت بهبود عملکرد جویدن و ظاهر صورت
روند جراحی فک چگونه است؟
بسته به نوع جراحی، بیمار ابتدا باید با جراح فک و صورت مشاوره کند. سپس آزمایشهای تصویربرداری مانند سیتیاسکن انجام شده و برنامهریزی دقیق صورت میگیرد. جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام شده و ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان داشته باشد.
مراقبتهای بعد از بیوپسی و جراحی فک
- استفاده از داروهای آنتیبیوتیک و مسکن طبق تجویز پزشک
- پرهیز از غذاهای سفت و تند
- استراحت کافی و پرهیز از فعالیت فیزیکی شدید
- رعایت بهداشت دهان و دندان
- مراجعه منظم برای بررسی روند بهبودی
عوارض احتمالی بیوپسی و جراحی فک
برخی از عوارض احتمالی شامل:
- خونریزی یا کبودی در محل عمل
- عفونت بافتی
- بیحسی موقت یا دائم در نواحی اطراف
- التهاب یا تورم زیاد
هزینه بیوپسی و جراحی فک چقدر است؟
هزینه بیوپسی و جراحی فک بستگی به نوع عمل، محل انجام، مهارت جراح، تجهیزات مورد استفاده و پوشش بیمهای دارد. به طور متوسط، هزینهها بین چند میلیون تا دهها میلیون تومان متغیر هستند. پیشنهاد میشود قبل از انجام هرگونه عمل، برآورد هزینه دقیق و مشاوره مالی از کلینیک دریافت کنید.
جمعبندی
بیوپسی و جراحی فک از روشهای تخصصی و حیاتی در تشخیص و درمان مشکلات دهان و فک هستند. انتخاب پزشک مجرب، رعایت مراقبتهای قبل و بعد از عمل، و آگاهی از روند درمان، نقش مهمی در موفقیت این اقدامات دارند. اگر علائمی غیرطبیعی در دهان یا فک خود احساس میکنید، در اولین فرصت به متخصص مراجعه نمایید.