ترومای فک چیست؟
راهنمای کامل درباره علل، علائم، تشخیص و درمان ترومای فک
علل ترومای فک
- تصادفات رانندگی
- سقوط از ارتفاع
- ضربه‌های ورزشی
- نزاع‌های فیزیکی
- حوادث شغلی یا صنعتی
- ضربه‌های ناشی از فعالیت‌های روزمره (مثلاً زمین خوردن کودکان)
انواع آسیب‌های فکی
ترومای فک ممکن است شامل یکی یا ترکیبی از آسیب‌های زیر باشد:
- شکستگی فک پایین
- شکستگی فک بالا
- دررفتگی مفصل فکی-گیجگاهی
- آسیب به بافت نرم اطراف فک (مانند لب‌ها، زبان یا لثه‌ها)
- آسیب به دندان‌ها یا ریشه آن‌ها
علائم ترومای فک
علائم بسته به نوع و شدت آسیب می‌توانند متفاوت باشند. برخی از شایع‌ترین علائم عبارت‌اند از:
- درد شدید در ناحیه فک یا صورت
- ناتوانی در باز یا بستن دهان
- تورم و کبودی
- تغییر در تراز دندان‌ها
- خونریزی دهان
- بی‌حسی در لب‌ها یا گونه‌ها
- شنیده شدن صدا هنگام حرکت فک
تشخیص ترومای فک
برای تشخیص دقیق، پزشک یا دندانپزشک از روش‌های زیر استفاده می‌کند:
- معاینه بالینی کامل
- رادیوگرافی پانورامیک
- سی‌تی اسکن برای بررسی دقیق‌تر استخوان‌ها
- ام‌آر‌آی برای بررسی آسیب‌های بافت نرم و مفصل فکی
درمان ترومای فک
نوع درمان بستگی به شدت آسیب و ناحیه درگیر دارد. درمان‌های معمول شامل:
- استفاده از داروهای ضد درد و ضد التهاب
- ثابت‌سازی فک با استفاده از سیم یا پیچ و پلاک
- عمل جراحی برای بازسازی استخوان‌های شکسته
- فیزیوتراپی برای بازگرداندن عملکرد فک
- مراقبت‌های دندانپزشکی در صورت آسیب به دندان‌ها
عوارض احتمالی ترومای فک
در صورتی که آسیب فکی به‌درستی درمان نشود، ممکن است عوارضی مانند موارد زیر ایجاد شود:
- ناترازی دندان‌ها (مال‌اکلوژن)
- درد مزمن مفصل فکی (TMJ)
- عفونت محل شکستگی
- اختلال در تکلم یا جویدن
- بدشکلی چهره
مراقبت‌های پس از درمان
مراقبت‌های پس از درمان بخش مهمی از روند بهبودی هستند:
- پرهیز از غذاهای سفت
- استفاده منظم از داروهای تجویزشده
- مراجعه منظم برای پیگیری روند بهبودی
- تمرینات توصیه‌شده توسط فیزیوتراپیست
- مراقبت مناسب از بهداشت دهان و دندان
پیشگیری از ترومای فک
پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. نکات زیر می‌تواند در کاهش خطر ترومای فک مؤثر باشد:
- استفاده از کلاه ایمنی و تجهیزات محافظتی در ورزش
- رعایت اصول ایمنی در رانندگی
- ایمن‌سازی محیط خانه برای کودکان
- مراقبت از سالمندان در معرض زمین‌خوردگی
- آموزش رفتارهای پیشگیرانه در محل کار