درد فک هنگام غذا خوردن: علت‌ها، علائم و راه‌های درمان
آیا هنگام غذا خوردن دچار درد در ناحیه فک می‌شوید؟ این مشکل ممکن است نشانه‌ای از اختلال در مفصل فکی گیجگاهی یا مشکلات دیگر دهانی باشد. در این مقاله به بررسی کامل این موضوع می‌پردازیم.
علت‌های شایع درد فک هنگام غذا خوردن
درد فک در هنگام جویدن یا گاز زدن می‌تواند از عوامل مختلفی ناشی شود. برخی از شایع‌ترین آن‌ها عبارتند از:
۱. اختلال در مفصل فکی گیجگاهی (TMJ)
اختلال TMJ یکی از مهم‌ترین دلایل درد فک است. این مفصل مسئول حرکت فک در هنگام صحبت کردن، جویدن و خمیازه کشیدن است. التهاب یا آسیب در این مفصل می‌تواند منجر به درد، محدودیت حرکتی و صدا دادن فک شود.
۲. دندان قروچه یا فشردن فک
فشار زیاد به فک هنگام خواب (دندان قروچه) یا استرس می‌تواند عضلات فک را دچار التهاب کرده و باعث درد هنگام جویدن شود.
۳. عفونت‌های دهانی
آبسه دندانی یا التهاب لثه می‌تواند درد فک را تحریک کند. این درد معمولاً موضعی بوده و با تورم، قرمزی و گاهی تب همراه است.
۴. سینوزیت
التهاب سینوس‌ها، به‌ویژه در ناحیه سینوس فکی، می‌تواند باعث درد در ناحیه بالا یا کنار فک شود. این نوع درد معمولاً با سردرد، آبریزش بینی و گرفتگی همراه است.
۵. آسیب یا شکستگی فک
تصادف، ضربه یا سقوط ممکن است منجر به شکستگی یا دررفتگی فک شود که درد شدید هنگام جویدن ایجاد می‌کند.
علائم همراه با درد فک
درد فک معمولاً با یک یا چند علامت دیگر همراه است که به تشخیص علت کمک می‌کند:
- صدای کلیک یا ترک هنگام باز و بسته کردن دهان
- سردرد یا درد در شقیقه‌ها
- قفل شدن فک (عدم توانایی در باز یا بستن کامل دهان)
- درد در گوش یا اطراف آن
- احساس خستگی در فک پس از غذا خوردن
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر درد فک بیش از چند روز ادامه داشته باشد یا با علائمی مانند تورم، تب یا محدودیت در حرکت فک همراه باشد، باید به دندانپزشک یا متخصص فک و صورت مراجعه کرد.
روش‌های تشخیص علت درد فک
پزشک برای تشخیص دقیق علت درد فک ممکن است از روش‌های زیر استفاده کند:
- معاینه فیزیکی دهان، دندان و فک
- تصویر‌برداری با اشعه ایکس، CT Scan یا MRI
- آزمایش خون در مواردی که به عفونت یا بیماری‌های سیستمیک مشکوک باشند
روش‌های درمان درد فک هنگام غذا خوردن
۱. درمان خانگی
- استفاده از کمپرس گرم یا سرد روی فک
- پرهیز از غذاهای سفت و جویدنی
- تمرینات فک زیر نظر پزشک
- استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن
۲. درمان پزشکی و تخصصی
- فیزیوتراپی فک
- تزریق بوتاکس برای شل کردن عضلات فک در موارد خاص
- استفاده از اسپلینت شبانه برای کاهش فشار در بیماران دندان‌قروچه
- درمان مشکلات دندانی یا ارتودنسی
- در موارد شدید، عمل جراحی مفصل فکی
پیشگیری از درد فک در آینده
برای جلوگیری از بروز درد فک، توصیه می‌شود:
- از جویدن آدامس یا غذاهای بسیار سفت خودداری کنید
- مدیریت استرس و اضطراب را جدی بگیرید
- عادات غلط مانند دندان‌قروچه را درمان کنید
- حفظ بهداشت دهان و دندان برای پیشگیری از عفونت‌ها
سوالات متداول درباره درد فک هنگام غذا خوردن
آیا درد فک می‌تواند نشانه بیماری قلبی باشد؟
در برخی موارد، به‌ویژه در زنان، درد فک سمت چپ ممکن است نشانه حمله قلبی باشد. اگر درد همراه با تعریق، تنگی نفس یا درد قفسه سینه بود، فوراً به اورژانس مراجعه کنید.
چرا فکم هنگام جویدن صدا می‌دهد؟
صدای کلیک فک معمولاً به علت اختلال در مفصل فکی گیجگاهی است. اگر این صدا بدون درد است، معمولاً نیازی به درمان ندارد؛ ولی اگر با درد همراه باشد باید بررسی شود.
چه مدت طول می‌کشد تا درد فک خوب شود؟
بسته به علت درد، زمان بهبود متفاوت است. دردهای ناشی از التهاب عضلانی معمولاً در عرض چند روز تا یک هفته کاهش می‌یابد، ولی مشکلات مفصلی مزمن ممکن است درمان طولانی‌تری نیاز داشته باشند.