دوران نقاهت بعد از جراحی فک؛ هرآنچه باید بدانید
جراحی فک یکی از اعمال جراحی حساس در حوزه جراحی دهان و فک و صورت است که به دلایل مختلفی انجام میشود. پس از انجام این جراحی، دوران نقاهت نقش مهمی در کیفیت بهبودی و نتیجه نهایی عمل دارد. در این مطلب به بررسی کامل مراقبتها، رژیم غذایی، محدودیتها و نکات طلایی برای گذراندن دوران نقاهت بعد از جراحی فک میپردازیم.
چرا دوران نقاهت بعد از جراحی فک اهمیت دارد؟
دوران نقاهت نهتنها بر سرعت بهبودی اثر میگذارد، بلکه بر نتیجه زیبایی و عملکرد فک نیز تاثیر مستقیم دارد. اگر مراقبتها به درستی رعایت نشوند، احتمال بروز عوارضی مثل عفونت، تورم شدید یا مشکلات جویدن وجود خواهد داشت.
مدت زمان دوران نقاهت بعد از جراحی فک
به طور معمول، بخش زیادی از تورم و کبودی طی ۲ تا ۳ هفته اول کاهش مییابد، اما بهبودی کامل ممکن است بین ۶ هفته تا ۶ ماه طول بکشد. این زمان بسته به شرایط فرد، نوع جراحی و میزان همکاری بیمار در رعایت مراقبتها متفاوت است.
مراقبتهای اولیه بعد از جراحی فک
۱. کنترل ورم و کبودی
استفاده از کمپرس سرد در ۴۸ ساعت اول بعد از جراحی میتواند تورم را کاهش دهد. بعد از این مدت، کمپرس گرم برای بهبود گردش خون توصیه میشود.
۲. مصرف داروها
پزشک معمولاً آنتیبیوتیک و مسکن تجویز میکند. مصرف دقیق و بهموقع داروها برای جلوگیری از عفونت و کاهش درد ضروری است.
۳. رعایت بهداشت دهان
دهانشویههای ضدعفونیکننده و مسواک نرم مخصوص بعد از جراحی میتوانند به تمیزی محیط دهان کمک کنند. باید مراقب بخیهها و نواحی حساس بود.
رژیم غذایی در دوران نقاهت
مرحله اول: مایعات و غذاهای نرم
در روزهای ابتدایی، مصرف مایعات و غذاهای نرم مانند سوپ، پوره سیبزمینی، ماست و اسموتیها توصیه میشود.
مرحله دوم: غذاهای نیمهسخت
پس از کاهش تورم و با اجازه پزشک، میتوان غذاهای نیمهسخت مانند پاستا یا برنج نرم را به رژیم اضافه کرد.
نکات مهم تغذیهای
- از مصرف غذاهای سفت یا چسبنده خودداری کنید.
- نوشیدنیها را با نی ننوشید، چون مکش ممکن است به بخیهها فشار وارد کند.
- مصرف پروتئین و ویتامین C به ترمیم بافتها کمک میکند.
ورزش و فعالیت بدنی
فعالیتهای سنگین تا حداقل یک ماه ممنوع است. پیادهروی سبک میتواند به بهبود گردش خون کمک کند. ورزشهای شدید و برخوردی باید تا زمان بهبودی کامل به تعویق بیفتند.
کاهش درد و ناراحتی
علاوه بر مصرف مسکنها، میتوان با استفاده از تکنیکهای آرامسازی، خواب کافی و تغذیه مناسب، سطح درد را کنترل کرد.

علائم هشداردهنده در دوران نقاهت
- افزایش شدید درد یا تورم
- خونریزی غیرطبیعی
- تب بالا
- ترشح چرکی از محل جراحی
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، باید فوراً با پزشک تماس گرفت.
بهبود گفتار و جویدن
در طول دوران نقاهت، ممکن است صحبت کردن و جویدن کمی دشوار باشد. فیزیوتراپی دهان و تمرینات گفتاری میتوانند روند بازگشت عملکرد طبیعی فک را تسریع کنند.
حمایت روحی و روانی
بیماران ممکن است در دوران نقاهت با تغییرات ظاهری و محدودیتهای موقتی روبرو شوند. حمایت خانواده و دوستان، همراه با مشاوره روانشناسی در صورت نیاز، میتواند به بهبود روحیه بیمار کمک کند.
نکات طلایی برای دوران نقاهت موفق
- استراحت کافی داشته باشید.
- رعایت دقیق توصیههای پزشک
- مراجعات منظم پس از عمل
- تغذیه سالم و غنی از مواد مغذی