اپن بایت یکی از انواع مال اکلوژن یا ” ناهمترازی دندان ها( بایت نامناسب )” می باشد. به این معنا زمانی که دندان های بالا و پایین با همدیگر تماس نداشته باشند یا زمانی که دهان کاملا بسته می باشد، شکافی بین دندان های بالا و پایین مشاهده می شود. اپن بایت می تواند در جلو یا در پشت دهان رخ دهد، اگرچه اپن بایت جلویی بسیار رایج تر می باشد.
در اپن بایت بنا به دلایل و مشکلاتی، فاصله بین دندان های فک بالایی و پایین در قدام و بخش جلویی دهان بیش از حد نرمال و معمولی است.
علل ایجاد اپن بایت
- مکیدن انگشت شست پا یا پستونک: برخی از کودکان با مکیدن بیش از حد انگشتان خود، مداد، پستونک و هر ماده سخت دیگری، تراز طبیعی و هماهنگی بین دندان های قدامی خود را بر هم میزنند.
- فشار ناشی از زبان: قرار دادن زبان در بین دندان های قدامی بالا و پایین در طولانی مدت، میتواند باعث ایجاد و شکل گیری اپنبایت شود.
- اختلال مفصل تمپورومندیبولار (TMD یا TMJ): اختلالات TMJ باعث درد مزمن فک می شود. تحرکات زبان و فشار آوردن به دندان ها در این اختلال میتواند دلیل دیگری برای شکل گیری و باز شدن بایت شود.
- مشکل اسکلتی: مشکلات اسکلتی اغلب منشا ژنتیکی دارند. در این وضعیت از ابتدا فک ها به شکل درست و هماهنگی با هم رشد نمیکنند درنتیجه مشکلات متعددی برای دهان و دندان ایجاد میشود. یکی از مشکلات ایجاد شده ناشی از اختلال اسکملتی فک میتواند اپنبایت باشد.
انواع اپن بایت
Open Bite قدامی
Open Bite قدامی زمانی اتفاق می افتد که دندان های برش (دندانهای جلویی) در فک بالا و پایین روی یکدیگر قرار نگیرند. این می تواند روی تمام دندانهای جلویی یا فقط چند دندان تأثیر بگذارد. درمان به طور معمول ضروری است زیرا بیماران قادر به گاز زدن و پاره کردن غذا با دندانهای جلویی نیستند و یا در آن مشکل دارند. صحبت کردن نیز ممکن است برای برخی از بیماران دشوار باشد.
درمان می تواند به کاهش مشکلات گفتاری کمک کند ، اما تضمینی نیست. این به دلیل این است که گفتار در اوایل کودکی ایجاد می شود و اگر دندان های دائمی قبلاً رشد کرده باشند ، ممکن نیست.
Open Bite خلفی
اپن بایت خلفی در مقابل اپن بایت قدامی است. این اتفاق زمانی رخ می دهد که دندان های پشتی ، از جمله دندان های آسیاب مولار و پرمولر ، هنگام جویدن و گاز گرفتن چیزی را حس نکنند و از هم فاصله داشته باشند. در یک بایت طبیعی ، دندانهای پشتی در فک بالا باید کمی در خارج از دندانهای فک پایین قرار بگیرند. درمان معمولاً ضروری است زیرا بیماران نمی توانند به درستی پیزی را بجوند.
Open Bite دندانی و اسکلتی
اپن بایت دندانی مانع از رویش دندان حاصل می شود ، در حالی که اپن بایت اسکلتی به دلیل رشد غیر طبیعی صورت است (ژنتیک). این ممکن است شامل رشد نامنظم مولرها یا استخوان فک باشد که دور از یکدیگر رشد می کنند.
اگر نیش باز ناشی از ژنتیک نباشد ، می تواند به دلیل عادات دهانی ضعیف باشد. به عنوان مثال ، نوزادان غریزه طبیعی مکیدن دارند ، اما باید آنها را در 3 یا 4 سالگی از این کار منع کنید.
علائم اپن بایت
برجسته ترین علامت اپن بایت ناتوانی در بستن کامل دهان می باشد، به صورتی که دندان های جلویی و عقبی از بالا و پایین با هم در تماس نیستند.
علائم دیگری که ممکن است اپن بایت یا مال اکلوژن دیگری داشته باشد:
- ناتوانی در برقراری تماس با دندان های جلویی و پایینی
- وجود مشکل در جویدن یا بلعیدن
- چانه نامشخص
- مشکلات گفتاری مانند نوک زبانی صحبت کردن
- تراز دندان نامناسب
- درد هنگام گاز گرفتن یا جویدن
- به سختی گاز گرفتن غذا با دندان های جلویی
- لبخند غیر جذاب
عوارض ناشی از ناهنجاری اپن بایت دندان
این نوع مال اکلوژن دندان اگر درمان نشود عوارض زیر را به دنبال دارد:
- اختلالات خواب
- اختلالات گفتاری
- بیماریهای لثه و پریودنتال
- ساییدگی و پوسیدگی دندانها
- احساس درد و ناراحتی هنگام جویدن غذا
- درد گوش و سردرد مکرر
- اختلال در عملکرد مفصل گیجگاهی فک
- بوی بد دهان به دلیل رشد بیش از حد باکتریها
- مشکلات گوارشی به دلیل جویدن ناقص غذا
- عدم اعتماد به نفس به دلیل نداشتن لبخند زیبا
روش های درمان اپن بایت
به طور کلی 3 روش درمانی برای اپن بایت وجود دارد:
- اصلاح رفتار و تغییر عادات
- استفاده از ابزارهای متحرک و ثابت ارتودنسی
- عمل جراحی
اگر متوجه شدید فرزند شما اپن بایت دارد او را به نزد یک دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی ببرید. در وهله اول متخصصان دندانپزشک با صحبت کردن مستقیم با کودکان آن ها را ترغیب به تغییر عادت و رفتار می کنند. چنانچه کودکان به توصیه های متخصص دندانپزشک عمل کردند و مکیدن انگشت و یا وسایل دیگر را ترک کردند، مشکل آن ها به مرور زمان حل خواهد شد. چنانچه دندان های دائمی کودکان در آمده باشد ولی به طور کامل توسعه نیافته باشند، باز هم می توان با مدیریت شرایط و تغییر عادات و رفتار کودک، مشکل او را حل کرد. اما اگر دندان های دائمی به طور کامل رشد کرده باشند و هنوز اپن بایت درمان نشده باشد، افراد نیازمند درمان ارتودنسی خواهند بود.
ارتودنتیست به کمک ابزار مخصوص ارتودنسی تلاش خواهد کرد تا مشکل ایجاد شده را حل کند. برای افرادی که دندان های دائمی آن ها کاملاً رشد کرده است، اغلب ترکیبی از بریس و اصلاح رفتار پیشنهاد می شود. در موارد شدید ممکن است عمل جراحی فک به منظور جا به جایی فک فوقانی همراه با کام دهان صورت بگیرد. در این روش از پیچ و اسکرو استفاده می شود. سایر روش های درمانی شامل استفاده از دستگاهی برای محدود کردن توانایی زبان در وارد کرد فشار بر روی دندان های جلویی است. می توان گفت درمان اپن بایت توسط ارتودنسی و یا کامپوزیت درمان های محافظه کارانه تری نسبت به عمل جراحی هستند.
چرا باید اپن بایت را درمان کنیم؟
شاید شایعترین دلیلی که افراد را ترغیب میکند تا به درمان این مشکل رو بیاورند، نگرانی از بدفرم شدن صورت باشد. زیرا این مشکل روی زیبایی و فرم طبیعی صورت تاثیر میگذارد. دلایل دیگر برای درمان اپنبایت عبارتند از:
- مشکل در تکلم و ادای برخی کلمات: اپنبایت می تواند در گفتار و تلفظ برخی کلمات یا حروف اختلال ایجاد کند. به عنوان مثال، هنگام ادای حروف ث،س و ص سوت میزنند.
- مشکل در غذا خوردن: این مشکل همچنین می تواند از گاز زدن و جویدن صحیح غذا و خوراکی جلوگیری کند.
- ساییده شدن بیش از حد دندان های خلفی یا پشتی: هر چه دندان های جلویی از هم فاصله بگیرند به همان اندازه دندان های پشتی به هم فشار وارد میکنند و سایش و فرسودگی آن ها بیشتر میشود. این مشکل میتواند منجر به شکسته شدن و یا بروز مشکلات دیگری در دندان ها شود.
نتایج درمان اپن بایت چیست؟
تقریبا تمام بیمارانی که از طریق جراحی مشکل اپن بایت آنها درمان شده است ، از تغییراتی که در شکل فک و صورتشان به وجود آمده است کاملا راضی هستند. چون به حالت مورد نظر خود دست پیدا کرده اند و اپن بایت آن ها کاملا از بین رفته و دندان هایشان به سادگی روی هم قرار می گیرد.