امروزه، جراحیهای زیبایی و ترمیمی در ناحیه صورت طرفداران زیادی پیدا کردهاند. از جمله این جراحیها، پروتز گونه و جراحی فک (ارتوگناتیک) هستند که هر دو تأثیر بسزایی در هماهنگی و تعادل چهره دارند. در برخی موارد، انجام این دو عمل بهطور همزمان میتواند نتایج بهتری به همراه داشته باشد و دوران نقاهت بیمار را کاهش دهد.
در این مقاله، به بررسی پروتز گونه همزمان با جراحی فک، مزایا، معایب، تکنیکهای جراحی و مراقبتهای پس از عمل میپردازیم.
۱. پروتز گونه: معرفی و کاربردها
۱.۱. تعریف پروتز گونه
پروتز گونه یک روش جراحی زیبایی است که با استفاده از ایمپلنتهای مصنوعی، حجم و برجستگی گونهها را افزایش میدهد. این روش معمولاً برای بیمارانی که دچار تحلیل استخوانی، عدم تقارن چهره یا کاهش حجم گونه به دلیل افزایش سن شدهاند، کاربرد دارد.
۱.۲. انواع پروتز گونه
پروتزهای گونه بر اساس مواد سازنده و شکل طراحیشده به انواع مختلفی تقسیم میشوند:
- پروتزهای سیلیکونی: این نوع ایمپلنتها انعطافپذیر بوده و قابلیت برداشت در آینده را دارند.
- پروتزهای مدپور (Medpor): از جنس پلیاتیلن متخلخل بوده و با بافت استخوانی بیمار جوش میخورند، بنابراین ماندگاری بیشتری دارند.
- پروتزهای ساختهشده از پلیاتیلن سخت: این نوع ایمپلنتها استحکام بالایی دارند و برای اصلاح ناهنجاریهای شدید گونه استفاده میشوند.
۱.۳. مزایای پروتز گونه
- بهبود تقارن صورت
- افزایش برجستگی و زیبایی استخوان گونه
- اصلاح ناهنجاریهای مادرزادی یا ناشی از آسیبدیدگی
- افزایش اعتمادبهنفس بیمار
۲. جراحی فک: بررسی کلی
۲.۱. تعریف جراحی فک (ارتوگناتیک)
جراحی فک یا ارتوگناتیک یک عمل اصلاحی است که به منظور تغییر موقعیت فک بالا، فک پایین یا هر دو انجام میشود. این جراحی بیشتر برای بیمارانی که مشکلات بایت، ناهنجاریهای فکی یا عدم تقارن صورت دارند، کاربرد دارد.
۲.۲. انواع جراحی فک
- جراحی فک بالا (ماگزیلا): برای اصلاح مشکلاتی مانند جلو یا عقب بودن بیش از حد فک بالا انجام میشود.
- جراحی فک پایین (مندیبول): به منظور رفع ناهنجاریهایی که باعث جلو یا عقب بودن بیش از حد فک پایین میشوند.
- جراحی دو فک: در مواردی که مشکلات پیچیدهتر باشند، هر دو فک جراحی میشوند.
۲.۳. مزایای جراحی فک
- بهبود عملکرد جویدن و تکلم
- اصلاح مشکلات زیبایی و افزایش هماهنگی صورت
- درمان اختلالات تنفسی مانند آپنه خواب
- افزایش اعتمادبهنفس بیمار
۳. ترکیب جراحی پروتز گونه با جراحی فک
۳.۱. چرا همزمانی این دو جراحی مفید است؟
همزمانی این دو جراحی میتواند به بهبود توازن و زیبایی چهره کمک کند. از جمله مزایای این رویکرد:
- نتایج هماهنگتر: تغییرات همزمان در فک و گونه موجب ایجاد یک ظاهر طبیعیتر و متناسبتر میشود.
- دوران نقاهت کوتاهتر: بیمار بهجای گذراندن دو دوره ریکاوری جداگانه، تنها یک دوره را تجربه خواهد کرد.
- کاهش هزینهها: انجام دو جراحی در یک جلسه ممکن است هزینههای بیمارستانی را کاهش دهد.
۳.۲. تکنیکهای جراحی
در جراحی همزمان پروتز گونه و فک، ابتدا جراح تغییرات موردنظر را روی استخوان فک انجام داده و سپس پروتز گونه را در موقعیت مناسب قرار میدهد. روشهای جایگذاری پروتز گونه شامل:
- از طریق داخل دهان: در این روش برشی در داخل دهان ایجاد میشود و پروتز بدون ایجاد زخم روی پوست، در جای خود قرار میگیرد.
- از طریق برش زیر پلک: این روش در صورتی که بیمار نیاز به جراحی پلک نیز داشته باشد، کاربرد دارد.
۳.۳. چالشهای جراحی همزمان
- افزایش مدت زمان عمل: همزمانی این دو جراحی ممکن است زمان جراحی را طولانیتر کند.
- احتمال افزایش تورم و کبودی: انجام دو جراحی در یک جلسه ممکن است منجر به افزایش ورم و کبودی شود.
- محدودیت در رژیم غذایی: پس از جراحی فک، بیمار باید رژیم غذایی مایع داشته باشد که ممکن است روند بهبود گونهها را تحت تأثیر قرار دهد.

۴. مراقبتهای پس از عمل
۴.۱. دوره نقاهت
- معمولاً بیمار پس از جراحی بین ۲ تا ۶ هفته برای بهبودی کامل نیاز دارد.
- تورم و کبودی در هفتههای اول طبیعی است و به تدریج کاهش مییابد.
- بیمار باید از مصرف غذاهای سخت پرهیز کند و رژیم غذایی نرم داشته باشد.
۴.۲. مراقبتهای عمومی
- استفاده از کمپرس سرد برای کاهش تورم
- مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک
- پرهیز از فعالیتهای شدید فیزیکی تا زمان بهبودی کامل
- رعایت بهداشت دهان و دندان برای جلوگیری از عفونت
نتیجهگیری
جراحی پروتز گونه همزمان با جراحی فک یک راهکار ایدهآل برای افرادی است که علاوه بر اصلاح ناهنجاریهای فک، به دنبال بهبود زیبایی و توازن صورت خود هستند.
با این حال، این جراحی نیازمند برنامهریزی دقیق و مشورت با جراح متخصص است تا بهترین نتیجه ممکن حاصل شود. اگرچه این عمل ممکن است چالشهایی مانند افزایش تورم و کبودی داشته باشد، اما در نهایت میتواند تأثیرات مثبت زیادی بر زیبایی و عملکرد صورت فرد داشته باشد.
در نهایت، انتخاب این روش جراحی باید با توجه به نیازهای فردی و بررسیهای پزشکی دقیق صورت گیرد تا بیمار به بهترین نتایج ممکن دست یابد.